DNA paspoort antistollingsmiddel clopidogrel

Met het verbeteren van de geneeskunde wordt ‘gepersonaliseerde geneeskunde’ steeds belangrijker. Iedereen is anders en door naar het DNA van iemand te kijken, kun je bepalen hoe iemand zal reageren op een behandeling of een medicijn. In het LUMC lopen wij hier wereldwijd in voorop en ook binnen de afdeling cardiologie maken we hier gebruik van.

Antistollingsmiddel Clopidogrel

Een van de medicijnen waarvoor het DNA paspoort wordt gebruikt is ‘clopidogrel’ (merknamen: Grepid of Plavix).Clopidogrel is een antistollingsmiddel. Als het door het lichaam is omgezet, zorgt het ervoor dat bloedplaatjes minder makkelijk samenklonteren, waardoor de kans op vorming van bloedstolsels (trombose) wordt verminderd. Clopidogrel wordt voorgeschreven aan patiënten na een hartinfarct, beroerte of angina pectoris (pijn op de borst), maar ook na een dotteroperatie of plaatsing van een stent.

Clopidogrel is een geneesmiddel dat uit zichzelf niet werkzaam is. Het moet eerst door het lichaam worden omgezet naar een stof die wel werkt en ervoor zorgt dat het bloed minder snel gaat stollen. Dit gebeurt voornamelijk in de lever door het enzym CYP2C19. De snelheid waarmee dit enzym het medicijn clopidogrel omzet naar de werkende stof, verschilt tussen mensen.
Bij ongeveer 30% van de Nederlanders werkt het enzym CYP2C19 trager of zelfs veel trager. Als het enzym (veel) trager werkt, dan wordt de clopidogrel minder snel omgezet in de werkende stof en dan is er ook minder werkende stof in het lichaam. Hierdoor wordt het klonteren van de bloedplaatjes minder goed voorkomen. De mensen waarbij het enzym CYP2C19 (veel) trager werkt worden ook wel ‘intermediaire’ of ‘trage metaboliseerders van CYP2C19’ genoemd. 

DNA test

Met een DNA test kan voorspeld worden bij wie het CYP2C19 enzym te traag werkt. Bij de test wordt het DNA onderzocht op 3 mogelijke ‘schrijffouten’ in het gen dat voor het enzym CYP2C19 zorgt. Deze schrijffouten kunnen ervoor zorgen dat het enzym CYP2C19 niet goed werkt.
In het LUMC krijgen alle patiënten die mogelijk clopidogrel gaan gebruiken nu standaard een CYP2C19 DNA test. Als er dan bloed wordt afgenomen, wordt hiervan een kleine hoeveelheid gebruikt in het laboratorium van de ziekenhuisapotheek van het LUMC om deze DNA test uit te voeren. Binnen 1-2 werkdagen krijgt uw cardioloog de uitslag van de test. Als u een normale metaboliseerder bent van CYP2C19, zal uw cardioloog waarschijnlijk de normale dosis clopidogrel voorschrijven. Als u een trage metaboliseerder bent zal uw cardioloog een hogere dosering voorschrijven of een ander medicijn wat goed zal werken. 

Medicijnen afstemmen op DNA

Naast het testen hoe goed een medicijn voor iemand werkt, kan het DNA paspoort ook op andere manieren helpen. Een voorbeeld hiervan is dat er minder bijwerkingen bij sommige medicijnen zijn als het medicijn wordt afgestemd op het DNA van een patiënt. Wilt u hier meer over lezen? Bekijk dan deze pagina op de website van het LUMC.